Yemek yapmayı sevsek de sevmesek de çoğumuz hayatımızın geri kalan kısımlarında olduğu gibi mutfakta da zamandan tasarruf etmek istiyoruz. Özellikle de çalışıyor isek eve geldiğimizde mutfakta uzun saatler geçiremiyoruz ve geçirmek de istemiyoruz. Bu uğurda da pratik olduğuna ve bize zamanımızı geri vereceğine inandığımız pek çok araç gereci almaktan sakınmıyoruz. Tüm bu araç gereçler ya mutfaklarımızda gereksiz bir yığılmayla sonuçlanıyor ya çöp çıkarmamıza neden oluyor ya da su ve enerji sarfiyatına yol açıyor.
Pek çok reklam ve pazarlama yöntemleri günün sonunda o muhteşem tabak takımını ya da kupa setini alırsak çok iyi hissedeceğimize ve mutlu olacağımıza inandırıyor. İlk aldığımızda gerçekten çok iyi hissediyoruz belki ama sonrasında kullanılmayacak ekstra tabak olup çıkıveriyorlar ya da çöpü boyluyorlar. Tüm bu yığının arasında elbette zaman kazanmaktan söz edilemez.
Yemek yaparken ya da sonrasında kalan yemekleri saklamak için fırın kağıdı, streç film ve buzdolabı poşeti kullanıyoruz. Hatta abartıp kalabalık misafir ağırladığımızda bulaşık yıkamamak için plastik tabak, çatal, bıçak, bardak gibi tek kullanımlıklara müracaat ediyoruz. Mikrobik ve ömrü dolduğunda çöp olan süngerler ile bulaşıklarımızı yıkıyoruz. Kullandığımız deterjanlar suları kirletiyor. Alışveriş planlaması yapmadığımız ya da sırf aynı yemeği üç gün üst üste yemek istemediğimiz için kalan yemekler çöpü boyluyor. Sebze, meyve artıklarını kompost yapmak yerine sırf öyle alışıldığı için, sırf modern hayatlarımızda çok normal olduğuna inandığımız için çöp kovasına fırlatıveriyoruz.
Tüm bu gereksiz tüketim ve israf ne için?
Atıksız bir mutfak ile sadeleşebilir, çöp çıkarmadan zamandan tasarruf edebiliriz. Gereksiz tüketim ve israfın önüne geçmiş, aynı zamanda sağlıksız alışkanlıklarımızdan da zaman içinde kurtulmuş oluruz. Öyleyse mutfakta atık çıkarttığımız konulara ve basit çözümlerle bunun nasıl üstesinden gelebileceğimize bir bakalım:
1-YEMEK PLANLAMASI
· Toplu ve planlı alışveriş yaparak hem gereksiz almaktan kurtulmuş, hem de daha az yorulmuş oluruz. Haftada ya da iki haftada bir pazara giderek sebze, meyve ihtiyacımızı karşılayabiliriz. Markete gitme sıklığımızı da azaltırsak daha planlı alışverişler yapabilir ve hazırlıksız olduğumuz için kullanmak zorunda olduğumuz plastik poşetlerden de kurtulabiliriz.
· Toplu sebze-meyve aldığımızda uygun olanları buzluğa koyup, olmayan ve çabuk bozulabilecekleri önce pişirerek bozulmalarını engelleyebiliriz. İki kişilik bir aile olduğumuz için buzluktan sıkça faydalanıyorum. Ancak mevsimsel beslenme çok önemli olduğu için sezonluk değil kısa vadeli depolamalar için kullanıyorum. Örneğin; taze fasulyeyi o hafta pişiremeyeceksem, buzluğa koyup sonraki hafta pişiriyorum.
· Ne kadar tükettiğimizin farkında olursak pişirirken miktarı ayarlamamız da o kadar kolay olacaktır. Fazla ya da az değil, yeterli pişirmek.
·Fırında yemek pişirirken yağlı kağıt kullanarak çöp çıkartmak yerine, tepsiyi yağlayabilir ya da silikon fırın matı kullanabiliriz.
2-YEMEK SAKLAMA
· Gıdalarımızı direk cam kavanoz ile alabilir ya da mümkün değil ise eve döndüğümüzde kavanozlara aktarabiliriz. Cam oldukları için onları görmememiz ve unutmamız söz konusu olmayacak.
Aynı şekilde kalan yemekleri de cam kavanoz ya da cam saklama kabına koyarak bir sonraki gün unutulmalarının önüne geçebiliriz. Kendi adıma içinde ne olduğunu göremediğim kaplara koyduğumda muhakkak varlıklarını unutuyorum. Birkaç gün sonra fark ettiğimde ise iş işten geçmiş oluyor.
· Diyelim ki alışveriş planlaması yaptık, yeterli miktarda pişirdiğimizi düşündük ancak gene de bir şekilde ya yemek arttı ya da yenemeden evden çıkmak zorunda kaldık. Eğer ertesi günde tüketemeyecek isek sıcakken cam kavanoza koyarak konserveleme tekniğini kullanabiliriz. Böylece uzun süre sonra bile açtığımızda bozulmadan kalabilir.
Bu tekniği uzun vadeli saklamak için değil gene birkaç gün sonra tüketebilmek üzere arada kullanıyorum.
· Kapaklı saklama kabımız kalmadığı durumda ya da tabaktan tabağa aktarmak istemediğimizde direk kapların üstünü kapatmak için streç filme alternatif olan balmumu kumaşları ya da kâse bonelerini kullanabiliriz.
· Toplu aldığımız kuru gıdaları cam kavanozumuz yoksa ya da alandan tasarruf etmek için kumaş keselerde saklayabiliriz.
*Kuru gıdaları saklarken cam kavanoz ya da kese fark etmeksizin içlerine birkaç yapra